Kariera zawodowa – definicja, plan, modele

Kariera zawodowa – definicja

Internetowa Encyklopedia PWN podaje, że kariera zawodowa to zdobywanie przez jednostkę coraz wyższych stanowisk i pozycji w działalności zawodowej, społecznej, politycznej, artystycznej. Aby odnieść sukces zawodowy, należy dokładnie przemyśleć, jak zaplanować karierę. Dzięki temu nasze działania będą ukierunkowane na zdobycie konkretnego celu. Nie ma tutaj bowiem miejsca na przypadkowość.

Plan kariery zawodowej

Na początku trzeba sobie odpowiedzieć, jaki zawód chcemy wykonywać. Praca stanowi ważną częścią naszego życia. Przeciętny Polak spędza w firmie 8 godzin dziennie, 5 dni w tygodniu. W związku z tym warto zdecydować się na taką profesję, która przyniesie nie tylko korzyści finansowe, ale również satysfakcję i spełnienie. Planowanie własnej kariery to świetny sposób na wyznaczenie celu, do jakiego chcemy dojść.

Jak zaplanować karierę zawodową?

Myśląc o etapach kariery zawodowej, należy sprawdzić, jaka jest droga do wykonywania danego zawodu. Być może do wybranej profesji potrzebne są: konkretne wykształcenie, znajomość języków obcych, uprawnienia, umiejętności oraz wiedza. Inaczej będzie wyglądała ścieżka, jaką muszą przebyć kandydaci na lekarzy, a inaczej maszynistów czy prawników. Warto także odpowiedzieć sobie na pytanie, w jakim miejscu teraz się znajdujemy. Maturzyści muszą np. wybrać odpowiednie przedmioty, aby dostać się na studia. Dlatego trzeba dokładnie przeanalizować wymagania stawiane przed kandydatami na różne stanowiska.

Plan kariery zawodowej może opierać się na odpowiedzi na kilka podstawowych pytań:

• Co mnie motywuje do działania?
• W czym jestem dobry, co sprawia mi radość?
• Jakie są moje mocne i słabe strony?
• Co chciałbym osiągnąć?
• Czy do osiągnięcia celu potrzebna jest konkretna ścieżka edukacyjna?
• Ile czasu zajmuje zdobycie potrzebnej wiedzy oraz umiejętności?
• Jak zdobyć doświadczenie w danej branży i jak pozyskać nowe kontakty?

Plan planem, a życie i tak toczy się swoim torem. Dlatego z jednej strony warto trzymać się określonego planu, jednak trzeba też być otwartym na nowe możliwości, które czasem pojawiają się niespodziewanie.

Modele kariery zawodowej

Badacze rynku pracy i psychologowie opracowali wiele modeli kariery zawodowej. Do najbardziej podstawowych podziałów należy rozróżnienie na karierę pionową, poziomą oraz w głąb. Pierwszy wyodrębniony typ dotyczy pięcia się po poszczególnych szczeblach zawodowych. Chodzi tutaj o dążenie do awansów na wyższe stanowiska. Taka droga rozwoju jest najczęściej wybierana przez pracowników firm o hierarchicznej strukturze.

Kariera pozioma pozwala na rozwój w jednej, konkretnej dziedzinie. Istotne są specjalizacje, zdobywanie coraz bardziej zaawansowanej wiedzy oraz umiejętności.

Trzeci rodzaj pozwala na wykorzystywanie zdobytego doświadczenia oraz stopniowe i konsekwentne umacnianie swojej pozycji w przedsiębiorstwie. Wiąże się raczej z awansowaniem ze względu na staż pracy niż na wiedzę.